Cổ phiếu là gì? Đầu tư cổ phiếu là gì? Có nên đầu tư cổ phiếu? Cách chơi cổ phiếu như thế nào? Mua cổ phiếu ở đâu? Nên mua cổ phiếu nào? – Đây là những câu hỏi được đặt ra với những người mới bắt đầu tìm hiểu về thị trường chứng khoán.
Hãy cùng tìm hiểu chi tiết những thông tin cần biết trước khi tham gia vào thị trường đầy tiềm năng này trong bài viết dưới đây của Gentracofeed nhé!
1. Cổ Phiếu Là Gì? Các Loại Cổ Phiếu Hiện Nay
# Cổ phiếu là gì?
Theo Khoản 1 Điều 121 Luật Doanh nghiệp 2020:
“Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó. Chỉ công ty cổ phần mới có quyền phát hành cổ phiếu”
Căn cứ Khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019:
“Cổ phiếu là một loại chứng khoán (được coi là tài sản), là đối tượng giao dịch trên sàn chứng khoán.”
Có thể hiểu, Cổ phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu cổ phần của tổ chức phát hành. Người nắm giữ cổ phiếu trở thành cổ đông của công ty phát hành.
# Các Loại Cổ Phiếu Trên Thị Trường Chứng Khoán
Theo Khoản 1, 2 Điều 114 Luật Doanh nghiệp 2020, có 02 loại cổ phiếu như sau:
– Cổ phiếu thường (cổ phiếu phổ thông): Dùng để xác định quyền sở hữu của các cổ đông. Người nắm giữ cổ phiếu này sẽ có quyền quản lý và kiểm soát công ty hay tham gia vào các cuộc họp hội đồng quản trị, cũng như bỏ phiếu quyết định vào các vấn đề lớn của công ty.
– Cổ phiếu ưu đãi: Người nắm giữ có thể nhận ưu đãi về cổ tức và quyền biểu quyết hay được hoàn lại phần vốn góp.
Trong cổ phiếu ưu đãi lại có ba loại như sau:
- Cổ phiếu ưu đãi cổ tức: Được trả cổ tức cao hơn người nắm cổ phiếu phổ thông nhưng bị loại trừ quyền biểu quyết, dự họp đại hội cổ đông hay đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.
- Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại: Người nắm giữ cổ phiếu này được công ty hoàn lại vốn góp bất cứ khi nào theo yêu cầu của người sở hữu hoặc theo các điều kiện được thoả thuận trước.
Nhưng người nắm cổ phiếu này cũng bị loại trừ quyền biểu quyết, dự họp đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát.
- Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết: Là cổ phiếu có số phiếu biểu quyết nhiều hơn so với cổ phiếu phổ thông.
Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết có các quyền khác như cổ đông phổ thông bao gồm quyền biểu quyết, dự họp đại hội cổ đông, đề cử người vào Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát, nhưng không được chuyển nhượng cổ phiếu đó cho người khác.
⇒ Bạn đang theo dõi bài viết: Cổ Phiếu Là Gì?
# So Sánh Các Loại Cổ Phiếu Ở Việt Nam
Qua những khái niệm về các loại cổ phiếu ở trên ta có thể làm bảng so sánh như sau:
|
Nội dung |
Cổ phiếu thường (phổ thông) |
Cổ phiếu ưu đãi |
|
Phát hành |
Bắt buộc phát hành đối với công ty cổ phần |
Phát hành theo chính sách công ty và không bắt buộc |
|
Các loại cổ phiếu |
|
|
|
Cổ tức |
Được hưởng cổ tức theo quy định trả cổ tức công ty/doanh nghiệp |
|
|
Quyền biểu quyết |
Có quyền biểu quyết |
|
|
Khả năng chuyển đổi |
Không thể chuyển đổi thành cổ phiếu ưu đãi |
Có thể chuyển đổi thành cổ phiếu thường |
|
Khả năng chuyển nhượng |
Có thể chuyển nhượng tự do |
Không thể chuyển nhượng tự do |
|
Khả năng thu hồi tài sản khi công ty/doanh nghiệp bị phá sản |
Người sở hữu cổ phiếu thường sẽ là người cuối cùng được nhận giá trị còn lại |
Người sở hữu cổ phiếu ưu đãi hoàn lại sẽ được ưu tiên nhận giá trị còn lại trước người sở hữu cổ phiếu thường nhưng sau người sở hữu trái phiếu |
2. Có Nên Đầu Tư Cổ Phiếu?
# Đầu Tư Cổ Phiếu Là Gì?
Đầu tư cổ phiếu (tiếng anh là stock investment – hay đầu tư chứng khoán) là quá trình người tham gia sử dụng nguồn vốn của bản thân để mua bán cổ phiếu hoặc chứng khoán của một công ty/doanh nghiệp được niêm yết với mong muốn tạo ra lợi nhuận. Lợi nhuận từ việc đầu tư cổ phiếu đến từ sự chênh lệch giá mua vào và bán ra.
Bên cạnh đó còn có hình thức đầu tư cổ phiếu online, các giao dịch cổ phiếu sẽ được thực hiện trực tuyến thông qua các thiết bị điện tử thông minh như laptop, máy tính bảng hoặc điện thoại.
# Những Lợi Ích Khi Đầu Tư Cổ Phiếu
Lợi nhuận cao trong dài hạn
Khi nắm giữ chứng khoán thực chất là bạn đang sở hữu một phần doanh nghiệp. Mức lợi nhuận bạn thu được khi gửi tiết kiệm là cố định và chỉ khoảng 6-7%/năm, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng trung bình của các Công ty trên thị trường chứng khoán là 20%/năm.
Việc của bạn là chọn ra những công ty có tiềm năng tăng trưởng cao để mua cổ phiếu của các công ty đó, khi công ty làm ăn có lãi sẽ trả cổ tức cho nhà đầu tư, hoặc khi giá cổ phiếu tăng lên, bạn sẽ thu được lợi nhuận từ chênh lệch giá mua cổ phiếu và giá bán cổ phiếu.
Chứng khoán là tài sản thanh khoản cao nhất chỉ sau tiền mặt
Thanh khoản được định nghĩa là khả năng chuyển đổi thành tiền của một tài sản. Khi buôn bán mặt hàng nào đó, bạn chỉ có thể tiêu thụ được hàng khi có nhiều người muốn mua hoặc bán những mặt hàng tương tự.
Thị trường chứng khoán là nơi tập trung rất nhiều những người mua và bán các mặt hàng chứng khoán. Nhu cầu mua cổ phiếu hay bán của bạn sẽ được đáp ứng trong thời gian ngắn bởi những người tham gia thị trường (khớp lệnh giao dịch ngay lập tức), chứng khoán của bạn có thể chuyển thành tiền mặt nhanh chóng.
Chứng khoán là kênh đầu tư linh hoạt
Bạn không cần tích lũy nhiều tiền mới có thể bắt đầu đầu tư cổ phiếu như khi đầu tư vào bất động sản, so với một căn nhà 1 tỷ đồng, bạn chỉ cần vài triệu đồng là đã có thể mua bán cổ phiếu trên thị trường.
Bạn cũng không phải chờ vài tháng hay vài năm để khoản tiền của bạn sinh lời như gửi tiết kiệm, thời gian tối thiểu mà nhà đầu tư cần để nắm giữ một cổ phiếu là 2 ngày, khi cổ phiếu đã tăng giá như kỳ vọng, bạn có thể bán bất cứ lúc nào.
3. Những Lưu Ý Trước Khi Đầu Tư Cổ Phiếu
# Mệnh giá của cổ phiếu
Theo khoản 2 Điều 13 Luật Chứng khoán 2019:
“Mệnh giá của cổ phiếu và chứng chỉ quỹ chào bán ra công chúng là 10.000 đồng. Khi tham gia giao dịch cổ phiếu các nhà đầu tư sẽ giao dịch theo mức giá tối thiểu do sàn giao dịch chứng khoán quy định”
# Mua cổ phiếu ở đâu?
Việc mua bán cổ phiếu sẽ được thực hiện thông qua sàn giao dịch chứng khoán.
Các hoạt động mua bán cổ phiếu sẽ được thực hiện trên sàn giao dịch chứng khoán. Để có thể mua bán trao đổi cổ phiếu, nhà đầu tư bắt buộc phải có tài khoản tại một công ty chứng khoán.
Sau khi đã có tài khoản nhà đầu tư có thể tham gia mua bán, giao dịch cổ phiếu thông qua sàn giao dịch chứng khoán. Bạn có thể thực hiện các thao tác giao dịch online gần như ở bất cứ đâu và bất cứ khi nào bạn muốn.
Ngoài ra, nhà đầu tư còn có thể giao dịch trên thị trường OTC. Tại đây nhà đầu tư có thể giao dịch trực tiếp, không qua trung gian sàn giao dịch chứng khoán với phương thức giao dịch song phương thỏa thuận trực tiếp giữa người mua và người bán.
Khi giao dịch trên thị trường OTC, do nhà đầu tư không phải qua bất kỳ trung gian sàn giao dịch chứng khoán nên các hoạt động mua bán diễn ra khá nhanh, tuy nhiên điều này cũng đi kèm với nhiều rủi ro tiềm ẩn xảy ra trong giao dịch.
# Thuế, phí phải đóng khi mua bán cổ phiếu
Khi tham gia giao dịch tài sản tài chính cụ thể là cổ phiếu nếu có phát sinh thêm thu nhập từ việc mua bán chứng khoán thì nhà đầu tư phải chịu các loại phí và thuế như:
Theo khoản 10 Điều 1 Nghị định 12/2015/NĐ-CP
Thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng quyền sở hữu chứng khoán là 0,1% trên giá bán chứng khoán mỗi lần mua hoặc bán.
Đối với chuyển nhượng chứng khoán các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ hay ngân hàng thương mại nơi nhà đầu tư lưu ký chứng khoán có nghĩa vụ khấu trừ đi phần thuế đó theo mức 0,1% trên giá bán chứng khoán từng lần.
Theo Phụ lục tại Thông tư 128/2018/TT-BTC
Khi mua bán chứng khoán mức phí này không được thu quá 5% giá trị của một lần giao dịch và mức phí giao dịch này sẽ được quy định bởi các sàn giao dịch chứng khoán.
# Nên mua bán cổ phiếu hay trái phiếu
Trái phiếu là gì? – Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của doanh nghiệp hoặc chính phủ với người nắm giữ.
Cả cổ phiếu và trái phiếu đều phải chịu rủi ro về giá do sự thay đổi cung cầu trên thị trường và được mua bán trên thị trường chứng khoán.
- Thông thường cổ phiếu là công cụ đầu tư trong ngắn hạn hoặc dài hạn.
- Còn đối với trái phiếu thì thường với thời gian nắm giữ lâu hơn nên được đầu tư trong dài hạn
Khi đầu tư cổ phiếu lợi nhuận thu được thường sẽ lớn hơn nhưng đồng thời có mức rủi ro khá cao. Ngược lại, trái phiếu với mức lãi suất cố định của các doanh nghiệp có cơ cấu tài chính lành mạnh thì sẽ ít rủi ro hơn. Vì vậy, tùy thuộc vào khả năng tài chính, mức độ chấp nhận rủi và thời gian thu hồi vốn của nhà đầu tư mà từ đó có thể lựa chọn cho mình loại hình đầu tư tốt nhất.
4. Cách Chơi Cổ Phiếu Cho Người Mới
Bước 1: Để tham gia đầu tư cổ phiếu, bạn cần phải mở tài khoản giao dịch tại Công ty chứng khoán.
Xem chi tiết:
- Hướng Dẫn Chi Tiết Mở Tài Khoản Chứng Khoán VPS
- Hướng Dẫn Chi Tiết Mở Tài Khoán Chứng Khoán SSI Cho Người Mới Bắt Đầu
Bước 2: Chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán
Bước 3: Giao dịch và đặt lệnh
#Thời gian và phương thức giao dịch
| KHỚP LỆNH ĐỊNH KỲ | KHỚP LỆNH LIÊN TỤC | KHỚP LỆNH SAU GIỜ | |||||||
|
Là phương thức khớp lệnh được thực hiện trên cơ sở so khớp các lệnh MUA/BÁN tại một thời điểm nhất định |
Là phương thức giao dịch được thực hiện trên cơ sở khớp các lệnh MUA/BÁN ngay sau khi lệnh được nhập vào hệ thống
|
Là phương thức khớp lệnh chỉ được áp dụng sau phiên đóng cửa trên sàn HNX | |||||||
| Lệnh | ATO | ATC | LO | MP | MOK | MAK | MTL | PLO | |
| Thời gian | 9h00 – 9h15 | 14h30 – 14h45 | 9h00 – 11h30
13h00 – 14h45 |
14h45 – 15h00 | 9h15 – 11h30
13h00 – 14h45 |
14h45 – 15h00 | |||
| Sàn | HOSE | HOSEHNX | HOSEHNX | UPCOM | HOSE | HNX | HNX | ||
| Khớp | Cuối phiên ATO/ATC | Khớp ngay khi có lệnh MUA/BÁN với mức giá tương ứng trên sàn | Khớp ngay nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn | ||||||
#Nguyên tắc khớp lệnh
Ưu tiên theo thứ tự sau:
| 1 | 2 | 3 |
Ưu tiên về lệnh
|
Ưu tiên về giá
|
Ưu tiên về mặt thời gian cho lệnh được đặt trước |
#Thông tin các loại lệnh
| LO (Lệnh giới hạn – HOSE, HNX, UPCOM) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch và có hiệu lực cho đến khi kết thúc phiên giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ |
| ATO (Lệnh mở cửa – HOSE) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch và có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ mở cửa |
| MP (Lệnh thị trường – HOSE) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch và khớp ngay tại thời điểm đặt lệnh trong phiên liên tục. Nếu lệnh không khớp hết, phần còn lại chuyển thành lệnh LO |
| MTL (Lệnh thị trường – HNX) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch và khớp ngay tại thời điểm đặt lệnh trong phiên liên tục. Nếu lệnh không khớp hết, phần còn lại chuyển thành lệnh LO |
| MOK (Lệnh thị trường khớp toàn bộ – HNX) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch, nếu không khớp được toàn bộ, lệnh sẽ bị hủy |
| MAK (Lệnh thị trường khớp một phần – HNX) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch, lệnh có thể khớp toàn bộ hoặc một phần, phần còn lại sẽ bị hủy sau khi khớp lệnh |
| ATC (Lệnh đóng cửa – HOSE, HNX) | Lệnh MUA/BÁN được nhập vào hệ thống giao dịch và có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa |
| PLO (Lệnh sau giờ – HNX) | Lệnh PLO chỉ được nhập vào hệ thống trong phiên giao dịch sau giờ, được khớp ngay khi nhập vào hệ thống nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn. Giá thực hiện là giá đóng cửa của ngày giao dịch và không được phép sửa, hủy. Các lệnh PLO không được thực hiện hoặc phần còn lại của lệnh không được thực hiện sẽ tự động hủy. |
5. Nên Mua Cổ Phiếu Nào? – Những Cổ Phiếu Nên Đầu Tư Dài Hạn
Tham khảo: Nhận định thị trường chứng khoán
Cách chơi cổ phiếu không quá khó, ai cũng có thể trở thành nhà đầu tư cổ phiếu được. Tuy nhiên, để hạn chế những rủi rõ khi đầu tư cổ phiếu bạn nên tham khảo các khóa học phân tích đầu tư chứng khoán để thể học hỏi được những kiến thức và kinh nghiệm của những chuyên gia trong lĩnh vực này.
Trên đây là khái niệm cổ phiếu là gì? Và những thông tin cần biết cho nhà đầu tư mới tìm hiểu về thị trường chứng khoán. Mong rằng những thông tin Gentracofeed chia sẻ trong bài viết hữu ích với bạn đọc
